58. Ο ενοριακός ναός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου

Γιώργος Χάλκος, Πάνος Βαλαβάνης

Ο σημερινός ναός κτίστηκε το 1833 μετά από δωρεά του Ιωάννου Χατζηκαβρίκα, είναι αφιερωμένος στην γέννηση τού Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, και λειτουργεί ως ενοριακός από το 1858. Είναι μνημειακό κτίσμα, ρυθμού βασιλικής, με κωδωνοστάσιο που προστέθηκε το 1939 (μετά από δωρεά του Χαραλάμπους Στ. Δάνδουρα στη μνήμη της συζύγου του Μάγδας), και με τα χαρακτηριστικότατα τζαμιλίκια με τα πολύχρωμα τζάμια στον προθάλαμο. Εικάζεται ότι στη θέση τού ναού βρισκόταν μικρό εκκλησάκι, το οποίο αναφέρει το 1676 ο περιηγητής Jacob Spon.

Εδώ στις, 26 Μαρτίου 1821, οι 300 Γαλαξειδιώτες αγωνιστές με τον οπλαρχηγό τους Ιωάννη Δ. Μητρόπουλο, μετά τον όρκο τής θυσίας που έδωσαν στον κατεδαφισθέντα σήμερα ναό του Αγίου Παντελεήμονος, ανακήρυξαν και επίσημα την συμμετοχή τού Γαλαξειδίου στην Επανάσταση του 1821. Το γεγονός αυτό υπενθυμίζει η 2η ενεπίγραφη πλάκα που τοποθετήθηκε στον πρόναο το 2021, στο πλαίσιο της 200ετηρίδος από την έναρξη της επανάστασης (η 1η τοποθετήθηκε στη θέση που ήταν ο ναός του Αγίου Παντελεήμονος).

 Μέσα στο ναό φυλάσσονται αρκετές παλιές αξιόλογες εικόνες, οι περισσότερες αναθήματα ναυτικών. Ξεχωρίζει αυτή του σημαντικότατου αγιογράφου του 16ου αιώνα Μιχαήλ Δαμασκηνού, με την Αγία Άννα ένθρονη, μαζί με τη Θεοτόκο και τον Χριστό στο κέντρο, να συνοδεύονται αριστερά από τον Άγιο Νικόλαο και δεξιά από τον Άγιο Αντώνιο.

Για να δείτε στον χάρτη που βρίσκεται ο ενοριακός ναός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, κάντε κλικ εδώ