Σύντομο Ιστορικό Γαλαξειδίου – Σύνδεσμος Γαλαξειδιωτών

Σύντομο Ιστορικό Γαλαξειδίου

(τελευταία ενημέρωση 28/04/2025)

Το Γαλαξείδι είναι μια γοητευτική μικρή πόλη χτισμένη πάνω σε μια βραχώδη χερσόνησο με δύο φυσικά λιμάνια στον βορειοανατολικό Κορινθιακό, κοντά στον Κρισαϊκό κόλπο. Η θέση του, δίπλα στη θάλασσα, καθόρισε την ανάπτυξή του και την ισχυρή σύνδεσή του με τη ναυτιλία. Η γύρω ορεινή περιοχή, με τα απότομα εδάφη, έκανε την πρόσβαση δύσκολη, αποθαρρύνοντας την οδική σύνδεση και ενισχύοντας τη θαλάσσια επικοινωνία. Μέχρι και το 1963, όταν ολοκληρώθηκε το τμήμα Ιτέας-Γαλαξειδίου του δρόμου προς τη Ναύπακτο, η βασική επικοινωνία του Γαλαξειδιού με άλλες περιοχές γινόταν σχεδόν αποκλειστικά μέσω θάλασσας. Έτσι, παρά το ότι βρίσκεται σε στεριά, έχει διαμορφώσει έναν ιδιαίτερο, σχεδόν νησιωτικό χαρακτήρα.

Οι κάτοικοι του Γαλαξειδιού ανέπτυξαν μια ισχυρή σχέση με τη θάλασσα, η οποία όχι μόνο αποτελούσε μέσο επικοινωνίας, αλλά και βασική πηγή βιοπορισμού. Η οικονομία του τόπου προσαρμόστηκε πλήρως σε θαλάσσιες δραστηριότητες, και το Γαλαξείδι εξελίχθηκε σε μια ακμάζουσα ναυτική κοινότητα. Η μακρόχρονη και ταραχώδης ιστορία της περιοχής, που βρίσκεται κοντά στους Δελφούς, αποδεικνύει την αφοσίωση των κατοίκων στον τόπο τους. Παρά τις καταστροφές από σεισμούς και εχθρικές επιθέσεις που γκρέμιζαν τα σπίτια και τα πλοία τους, οι Γαλαξειδιώτες επανακτούσαν κάθε φορά τη δύναμή τους. Έχτιζαν και εξόπλιζαν νέα πλοία στα καρνάγια, τα οποία τους μετέφεραν σε λιμάνια άλλων τόπων, φέρνοντας πίσω ό,τι χρειαζόταν για να στολίσουν και να ενισχύσουν τα σπίτια τους.

Οι Γαλαξειδιώτες έχουν δείξει την αξία τους ως επιδέξιοι ναυτικοί, δραστήριοι έμποροι, και όταν το απαιτούσαν οι συνθήκες, γενναίοι υπερασπιστές της πατρίδας τους.

Η ξεχωριστή ιστορική διαδρομή της πόλης του Γαλαξειδιού εκτείνεται βαθιά στο παρελθόν. Μπορεί κανείς να την ανακαλύψει μέσα από αρχαιολογικά ευρήματα, τάφους, τείχη και από γραπτά κείμενα και γκραβούρες που διατηρούν μνήμες και εικόνες από εποχές περασμένες.

Ακολουθεί μια καταγραφή των κυριότερων γεγονότων αυτής της μακροχρόνιας ιστορίας του:

Πηγές:

Αναστάσιος Σκιαδάς – Το Γαλαξείδι

Ελληνικό Πανόραμα – Γαλαξίδι (άρθρο της Ροδούλας Σταθάκη Κούμαρη)

Γενικά Αρχεία του Κράτους

Φύλλα της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως

Πρωτοελλαδική Περίοδος (3000 π.Χ. – 2000 π.Χ.)

Πρώτα ίχνη κατοίκησης στις θέσεις Ανεμοκάμπι, Πελεκάρης, Κεφαλάρι και στο νησάκι Αψηφιά.

Μυκηναϊκή Περίοδος (1600 π.Χ. – 1100 π.Χ.)

Ο οικισμός αναπτύσσεται στη θέση Βίλλα.
Κατοικήθηκε από τους Οζολούς Λοκρούς, με ιερό στον Απόλλωνα.
Σημαντικές χάλκινες επιγραφές και αντικείμενα αυτής της περιόδου βρίσκονται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Γαλαξειδιού.

Γεωμετρική Περίοδος (γύρω στο 700 π.Χ.)

Μυκηναϊκός οικισμός βρέθηκε στη Βίλλα και γεωμετρικός οχυρωμένος οικισμός στο λόφο του Αγίου Αθανασίου γύρω στο 700 π.Χ.

Αρχαϊκή και Κλασική Περίοδος (700 π.Χ. – 300 π.Χ.)

Στη θέση Βίλλα αναπτύσσεται ο οικισμός και στον Άγιο Βλάση το θρησκευτικό και διοικητικό κέντρο της πόλης.
Δύο σημαντικές χάλκινες επιγραφές που χρονολογούνται στο α΄ μισό του 5ου αι. π.Χ., βρέθηκαν στον Άγιο Βλάση στα ΝΔ της πόλης και ονομάστηκαν «εποίκια των Λοκρών». Σήμερα είναι στο Βρετανικό Μουσείο. Στη μία αναγράφεται συνθήκη μεταξύ δύο Λοκρικών γειτονικών πόλεων, της Οιανθείας και του Χαλείου.

Γύρω στο 300 π.Χ.

Οικοδομείται το τείχος τού Χαλείου, πιθανώς από την Αιτωλική Συμπολιτεία. Είχε στόχο να οχυρώσει το λιμάνι, που ήταν το σημαντικότερο στον Κορινθιακό μετά τη Ναύπακτο, για τον έλεγχο του θαλάσσιου δρόμου του Κορινθιακού κόλπου και της οδικής αρτηρίας από Πελοπόννησο προς κεντρική Ελλάδα.

100 μ.Χ. – 200 μ.Χ.

Το Χάλειον γνωρίζει ακμή.

400 μ.Χ. – 600 μ.Χ.

Ισχυρός σεισμός καταστρέφει το Χάλειον.

6ος – 9ος αιώνας μ.Χ.

Το όνομα “Γαλαξείδι” εμφανίζεται για πρώτη φορά.

Βυζαντινή περίοδος (10ος – 14ος αιώνας)

Πρώτη τεκμηρίωση του Γαλαξειδιού τον 10^ο αιώνα.
Η πόλη δέχθηκε επίθεση και εγκαταλείφθηκε λόγω βουλγαρικής εισβολής (981/996 μ.Χ.).
Μεσαίωνας (μετά το 981 μ.Χ.). Το Γαλαξείδι περνά στα χέρια των Γάλλων, του Δούκα των Πατρών και των Ιωαννιτών Ιπποτών.
Πολλαπλές εισβολές και καταλήψεις από: τους Νορμανδούς, το Δεσποτάτο της Ηπείρου, Καταλανούς και το Δουκάτο των Αθηνών.
1250 Κτίζεται από τον Μιχαήλ β´ Κομνηνό το μοναστήρι του Σωτήρα Χριστού.

Οθωμανική κυριαρχία (1446 – 1821)

1446 Αρχίζει η οθωμανική κυριαρχία. Παρά την κατοχή οι Γαλαξειδιώτες πλήρωναν τους φόρους τους και κανένας Τούρκος δεν ζούσε στο Γαλαξείδι.
1580 «…σεισμός μεγάλος και τρομερός εγκρέμνισε πολλά σπίτια στο Γαλαξείδι, Σάλονα, Λοιδορίκι και Έπαχτο…». Ένταση 6,8 Ρίχτερ.
1655 Ο αδίστακτος πειρατής Νουρατζίμπεης από την Ναύπακτο κούρσεψε την πόλη και έκαψε όσα καράβια βρήκε στο λιμάνι. Οι κάτοικοι καταφεύγουν στο λόφο προς τα Πεντεόρια, όπου σήμερα το εκκλησάκι της Κλεφτοπαναγιάς. Στην περιοχή υπάρχουν υπολείμματα της τότε κατοίκησης.
1658 Οι κάτοικοι επανέρχονται στη σημερινή θέση. Ηκαινούργια πόλη ονομάζεται Πεντάγιοι.
1701 Δίνουν και πάλι το παλιό της όνομα, Γαλαξείδι.
1703 Ο Ευθύμιος ιερομόναχος γράφει την ιστορία του Γαλαξειδιού, στο Βυζαντινό Μοναστήρι του Σωτήρα Χριστού.
1720-1821 Το ναυτικό εμπόριο του Γαλαξειδιού ακμάζει, χρησιμοποιώντας μεταξύ άλλων και τη ρωσική σημαία μετά τη Συνθήκη Κιουτσούκ-Καϊναρτζή του 1774.
1756 Σεισμός κατέστρεψε το Γαλαξείδι. Επίκεντρο στον Κορινθιακό, μέγεθος 7 Ρίχτερ.
1805 Πρώτη καταγραφή μουτζουρώματος την Καθαρά Δευτέρα, από τον Άγγλο περιηγητή Edward Dodwell.

Ελληνική επανάσταση (1821 – 1827)

Το Γαλαξείδι γίνεται πρώιμος υποστηρικτής, υψώνοντας τη σημαία της Απελευθέρωσης.

24/03/1821 Οι Γαλαξειδιώτες Χρησιμοποιούν πρώτοι ξύλινη σφραγίδα με τις λέξεις «ΣΦΡΑΓΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ».
27/03/1821 Εκδίδεται στο Γαλαξείδι χειρόγραφη εφημερίδα, η οποία για να τονώσει το ηθικό των επαναστατών έγραφε πολλές υπερβολές σε σχέση με την εξέλιξη των μαχών, και ονομάστηκε «Η Ψευτοεφημερίδα».
26/03/1821-10/04/1821 300 περίπου Γαλαξειδιώτες, υπό τον οπλαρχηγό τους Ιωάννη Μητρόπουλο, συμμετείχαν καθοριστικά στην πολιορκία και απελευθέρωση του Κάστρου των Σαλώνων (Άμφισσας).
08/05/1821 50 περίπου Γαλαξειδιώτες, υπό τον οπλαρχηγό τους Ιωάννη Μητρόπουλο, μαζί με τους μαχητές τού Ανδρούτσου, κλείστηκαν στο Χάνι της Γραβιάς και ανέκοψαν την πορεία του Ομέρ Βρυώνη.
Καλοκαίρι 1821 Δολοφονείται λόγω πολιτικής διχόνοιας ο οπλαρχηγός Ιωάννης Μητρόπουλος.
23/09/1821 ο Τουρκικός στόλος υπό τον Καπετάν Πασά φθάνει στο λιμάνι και αρχίζει σφοδρό κανονιοβολισμό, καταστρέφοντάς το ολοσχερώς.
Μάιος 1825 Η πόλη υφίσταται δεύτερη εκτεταμένη καταστροφή από τον Κιουταχή.
Νοέμβριος 1825 Το Γαλαξείδι υφίσταται τρίτη ολοκληρωτική καταστροφή από τον Ιμπραήμ Πασά.

Ακμή της ιστιοφόρου Ναυτιλίας (1828 – Αρχές 20^ου αιώνα)

Μετά την ανεξαρτησία, το Γαλαξείδι γνωρίζει μια ναυτιλιακή άνθιση, αποτελώντας ένα από τα σημαντικότερα ναυπηγικά και εμπορικά κέντρα της Ελλάδας.

1828 Ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστιας βοήθησε σημαντικά πολλούς Γαλαξειδιώτες καραβοκύρηδες, χορηγώντας σε αυτούς εμπορικά διπλώματα, με τα οποία θα μπορούσαν να ταξιδεύουν ανενόχλητοι, και σε περίπτωση ανάγκης, θα είχαν την υποστήριξη του Ελληνικού και του συμμαχικού πολεμικού ναυτικού.
1830 Από έρανο των Γαλαξειδιωτών συγκεντρώθηκαν 4.389 γρόσια και κτίστηκε το «Αλληλοδιδακτικόν Σχολείον τριάκοντα τεσσάρων πηχών το μήκος, και δέκατεσσάρων το πλάτος» το οποίο είναι από τα πρώτα σχολεία που κτίστηκαν στην εποχή του Ιωάννη Καποδίστρια. Λειτούργησε ως Δημοτικό Σχολείο μέχρι το 1932.
1831 Ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας επισκέπτεται το Γαλαξείδι.
1834 Ο Βασιλιάς Όθωνας επισκέπτεται το Γαλαξείδι. Παρακολούθησε την καθέλκυση δύο μεγάλων ιστιοφόρων και τα βάφτισε δίνοντάς τους το όνομα της μητέρας και της αδελφής του.
1836-1844 Χορηγούνται σε (τουλάχιστον) 529 Γαλαξειδιώτες Αριστεία για την προσφορά τους στον αγώνα, και συγκεκριμένα σε 109 Αργυρά, σε 129 Χαλκά και σε 291 σιδηρά.
1844 Έναρξη λειτουργίας τού «Δημοτικού σχολείου των κορασίων».
1847 Έναρξη λειτουργίας τού «Ελληνικού σχολείου Γαλαξειδίου» (δευτεροβάθμια εκπαίδευση)
1840-1850 Δημιουργία του ξυλόγλυπτου τέμπλου του Αγίου Νικολάου. Επικρατέστερος δημιουργός ο φημισμένος Μετσοβίτης ξυλογλύπτης Αναστάσιος Μόσχος
1859 Αποπεράτωση του κοιμητηρίου Γαλαξειδιού επί δημάρχου Λουκά Καραλίβανου. Μέχρι το 1858 ο ενταφιασμός των νεκρών γινόταν στους περιβόλους των εκκλησιών του παλαιού Αγίου Νικολάου και της Αγίας Παρασκευής. Αρχικά ο πλοίαρχος Δήμος Η. Μακρής δώρισε το 1858 μια περιοχή στη θέση «Αρχοντού» στη μεσημβρινή πλευρά του Γαλαξειδιού για να δημιουργηθεί το νεκροταφείο. Στη συνέχεια με επιβολή φόρου στα πλοία τού Γαλαξειδίου, ολοκληρώθηκε η ανέγερσή του. Τα σχέδια για την κατασκευή του νεκροταφείου και του ναΐσκου συνέταξε ο ανθυπολοχαγός του μηχανικού X. Σουΐδας.
1860 Με πρωτοβουλία του δημάρχου Λουκά Καραλίβανου, ιδρύθηκε η πρώτη θαλάσσια αλληλασφάλεια, πρωτότυπη και μοναδική στον Ελληνικό χώρο σωματειακής φύσης, με σκοπό την ασφάλιση των πλοίων κατά των θαλάσσιων κινδύνων. Σε μια συμβολική τελετή στον Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής, 104 Γαλαξιδειώτες —μεταξύ τους 91 πλοίαρχοι και άλλοι αξιόλογοι κάτοικοι της πόλης— υπέγραψαν το σχετικό συμβόλαιο. Έτσι, ιδρύθηκε η Ανώνυμη Κινδυνασφαλιστική Εταιρεία «Γαλαξείδιον».
1860 Ο στόλος του Γαλαξειδιού φτάνει περίπου τα 300 πλοία.
1861 Σεισμός κατάστρεψε το Γαλαξείδι (χωρίς θύματα, με εκτεταμένες υλικές ζημιές). Επίκεντρο στην Αχαΐα, μέγεθος 6,7 Ρίχτερ.
1864 Εύρεση του «Χρονικού του Γαλαξειδίου» από τον Γαλαξειδιώτη ιστοριοδίφη Κωνσταντίνο Ν. Σάθα στα ερείπια του Βυζαντινού Μοναστηριού του Σωτήρα, και έκδοσή του από τον ίδιο την επόμενη χρονιά.
1867 Ιδρύεται το «Ναυτικό Σχολείο Γαλαξειδίου», το οποίο το 1882 μετετράπη σε «Εμπορική Ναυτική Σχολή», που λειτούργησε μέχρι το 1883 Από τους πιο ονομαστούς ναυτοδιδασκάλους αναφέρονται οι: (α) Ευθύμιος Α. Καβάσιλας (1867-1879), που δίδασκε και πριν από το 1867 στο «Ελληνικό Σχολείο Γαλαξειδίου», και (β) Δημήτριος Η. Ζαγοράς (1879-1883), που δίδαξε στο Ελληνικό Σχολείο και μετά το 1883.
1870 Σεισμός κατάστρεψε το Γαλαξείδι (6 νεκροί, 100 τραυματίες, εκτεταμένες υλικές ζημιές). Επίκεντρο στην Αράχοβα, μέγεθος 6,8 Ρίχτερ.
1870 Η πόλη του Γαλαξειδίου αριθμεί 6.000 κατοίκους.
1871 Ξεκινάει η συγκοινωνία με ατμόπλοια.
1880 Χτίζεται το μεγάλο Παρθεναγωγείο σε νεοκλασικό ρυθμό επί Δημάρχου Νικολάου Λουκέρη, όπου μεταστεγάστηκε το «Δημοτικόν σχολείον των κορασίων».
1882 Εκπονείται και εγκρίνεται το Ρυμοτομικό Σχέδιο Γαλαξειδίου.
1883 Ιδρύεται καπνεργοστάσιο στο Γαλαξείδι, το οποίο λειτούργησε έως το 1902.
1893 Ο Άγιος Νεκτάριος επισκέπτεται το Γαλαξείδι.
1895-1896 Το Γαλαξείδι ορίζεται ως ένα από τα 14 γυμναστικά κέντρα στην Ελλάδα, όπου θα προπονούνται οι αθλητές για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896.
1896 Ο Δήμος Γαλαξειδίου χορηγεί 200 δραχμές στο ταμείο τής Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων 1896
1897-1902 Ανέγερση καινούργιας εκκλησίας τού Αγίου Νικολάου επί Δημάρχου Κωνσταντίνου Παπαπέτρου. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο της παλιάς εκκλησίας μεταφέρεται στο καινούργιο κτίσμα.
1904 Πέφτει στη θάλασσα το τελευταίο καράβι της εποχής, είναι η σκούνα «Xρυσούλα» του Νικολάου Κωστέλου και Αναστασίου Μπεσίρη, 285 τόνων και ακολουθούν μερικές ναυπηγήσεις μέχρι το 1916. Την ίδια χρονιά χτίζεται το τελευταίο μεγάλο καπετανόσπιτο σε νεοκλασικό ρυθμό.

Ένα μεγάλο κεφάλαιο στη μακριά ιστορία της ναυτικής πολιτείας κλείνει.

Συρρίκνωση της ιστιοφόρου Ναυτιλίας

Στη συνέχεια ανθίζει η ατμήρης ναυτιλία, ενώ η ιστιοφόρος σταδιακά συρρικνώνεται. Το Γαλαξείδι δεν κατέστη δυνατόν να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και πολλοί Γαλαξειδιώτες, για να βρουν δουλειά, εγκαταλείπουν το Γαλαξείδι, και οι περισσότεροι, ή εγκαθίστανται στον Πειραιά, ή μεταναστεύουν στην Αμερική.

1903-1921 Είναι η περίοδος με τη μεγαλύτερη μετανάστευση Γαλαξειδιωτών στην Αμερική.
1911 Ο Ηλίας Σκούρτης, χάραξε στο δάπεδο της Αγίας Παρασκευής το «Ηλιοτρόπιο» όπως το ονόμασε, ένα πελεκητό ηλιακό ημερολόγιο – ζωδιακό κύκλο δηλαδή, και ζωγράφισε με εξηγήσεις σε πίνακα τη λειτουργία του.
1912 Ιδρύεται στον Πειραιά ο «Σύνδεσμος Γαλαξειδιωτών».
1912 Ο Ελευθέριος Βενιζέλος επισκέπτεται το Γαλαξείδι.
1912 Το Γαλαξείδι υποβιβάζεται από Δήμο σε Κοινότητα.
1924 Έναρξη λειτουργίας της «Ηλεκτρικής» (Παύση λειτουργίας της: 1962)
1928 Ιδρύεται το Ναυτικό Μουσείο Γαλαξειδιού από τον ιατρό Κοινοτάρχη Ευθύμιο Κ. Βλάμη οποίος συγκέντρωσε τους πίνακες καραβιών από τα σπίτια των Γαλαξειδιωτών. Συγκεντρώθηκαν στη συνέχεια από δωρεές άλλα ναυτικά αντικείμενα.
1928 Ο Ελευθέριος Βενιζέλος επισκέπτεται για 2^η φορά το Γαλαξείδι.
1929 «Το Ελληνικόν Σχολείον Γαλαξειδίου μετατέπεται εις διτάξιον ημιγυμνάσιον».
1929 Ο Γαλαξειδιώτης στρατηγός τής Χωροφυλακής Γεώργιος Καμμένος, που του αποδόθηκε το παρωνύμιο Αγάνας, ίδρυσε το Νομικό Πρόσωπο «Φιλοδασική Ένωσις Γαλαξειδίου», της οποίας και προήδρευσε. Με την αρωγή τής Κοινότητας Γαλαξειδίου και της εφημερίδας «Γαλαξειδιωτική», με την οικονομική βοήθεια των απανταχού Γαλαξειδιωτών, και με πρωτεργάτη τον ίδιο, υλοποιήθηκε το άλσος στη θέση Πέρα-Πάντα, καμάρι και πνεύμονας τής πολιτείας. Την ίδια χρονιά η Ακαδημία Αθηνών επί Προεδρίας Κωστή Παλαμά, βράβευσε τη Φιλοδασική για τις εργασίες αναδάσωσης, ενώ το 1967 ο «Σύνδεσμος Γαλαξειδιωτών» έστησε στην αρχή του άλσους την προτομή του Αγάνα.
1930 Καταφθάνουν τα πρώτα αυτοκίνητα στο Γαλαξείδι (μέσω Πεντεορίων)
1932 Προσθήκη Αρχαιολογικής Συλλογής στο Μουσείο από την «Ένωση Νέων Γαλαξειδίου» με Πρόεδρο τον Ισίδωρο Π. Σιδηρόπουλο.
1940 Διάνοιξη της σήραγγας που οδηγεί από τη νυν πλατεία Μάμα στο εσωτερικό του σπηλαίου «Κάρκαρος», την οποία χρηματοδότησε ο Νικόλαος Μάμας

Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος (1940 – 1944)

1941 Το Γαλαξείδι βρίσκεται υπό κατοχή, αρχικά από τις ιταλικές δυνάμεις.
1944 Γερμανική κατοχή. Δέχεται απειλές εμπρησμών και καταστροφών και ο πληθυσμός παλεύει με την έλλειψη τροφίμων.

Μεταπολεμικά και πολιτιστική αναγέννηση

1947 Πρώτο φύλλο της μηνιαίας εφημερίδας «το Γαλαξείδι» από τον Σύνδεσμο Γαλαξειδιωτών. Η εφημερίδα κυκλοφορεί μέχρι σήμερα χωρίς διακοπή.
1951 Ιδρύεται η «Επαγγελματική Σχολή Θηλέων Γαλαξειδίου ο Άγιος Ανδρέας» από την Ζωή Τζιγγούνη, μετέπειτα Κοινοτάρχη Γαλαξειδίου, η οποία λειτούργησε έως το 1965.
1954 Ολοκληρώθηκε η κατασκευή εγκαταστάσεων μαθητικών κατασκηνώσεων στη Γαλαρία, οι οποίες λειτούργησαν περίπου για μια δεκαετία.
1959 Εκλέγεται Πρόεδρος της Κοινότητας Γαλαξειδίου η Ζωή Τζιγγούνη, πρώτη γυναίκα Κοινοτάρχης στην Ελλάδα.
1962 Επέκταση του Ναυτικού Μουσείου από την Κοινοτάρχη Ζωή Β. Τζιγγούνη, με Επιμελητή του Μουσείου τον πλοίαρχο-πλοηγό Αθανάσιο Μπομπογιάννη.
1962 Σύσταση Νομικού Προσώπου με την επωνυμία «Κοινοτική Βιβλιοθήκη Γαλαξειδίου».
1963 Το «Γυμνασιακό Παράρτημα Γαλαξειδίου» μετατρέπεται σε πλήρες και αυτοτελές «Γυμνάσιον Ναυτικής Κατευθύνσεως Γαλαξειδίου» (εξατάξιο), και το 1964 χωρίστηκε σε Γυμνάσιο και Ναυτικό Λύκειο.
1975 Ο Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής επισκέπτεται το Γαλαξείδι.
1977 Αναδιοργάνωση του Μουσείου από τον Έφορο Αρχαιοτήτων Δελφών Πέτρο Θέμελη, με Έφορο του Μουσείου τη λαογράφο Ροδούλα Σταθάκη-Κούμαρη.
1978 Το Γαλαξείδι χαρακτηρίστηκε ως «παραδοσιακός οικισμός».
1980 Το Ναυτικό Λύκειο μετετράπη σε Γενικό Λύκειο, το οποίο το 1999 μετονομάστηκε σε Ενιαίο Λύκειο, όπως λειτουργεί μέχρι σήμερα.
1981 Σεισμός έπληξε το Γαλαξείδι (χωρίς θύματα, με σοβαρές ζημιές σε σπίτια). Επίκεντρο στις νήσους Αλκυονίδες, μέγεθος 6,7 Ρίχτερ.
1986 Ίδρυση Ανώτερης Δημόσιας Σχολής Δοκίμων Αξιωματικών Εμπορικού Ναυτικού ειδικότητας Πλοιάρχων Γαλαξειδίου.
1989 Η Κοινότητα Γαλαξειδίου αναγνωρίζεται σε Δήμο, για λόγους ιδιαίτερης ιστορικής σημασίας.
1989 Ίδρυση «Λαογραφικού Μουσείου Γαλαξειδίου».
1990 Κατάργηση Ανώτερης Δημόσιας Σχολής Εμπορικού Ναυτικού Γαλαξειδίου.
1991 Ιδρύεται Τεχνική-Επαγγελματική Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων (ΤΕΣΤΕ) στο Γαλαξείδι, που σταδιακά έχει μετατραπεί σε ΙΕΚ Τουρισμού Στερεάς Ελλάδας.
1995 Σεισμός έπληξε το Γαλαξείδι (χωρίς θύματα, με σοβαρές ζημιές σε σπίτια). Επίκεντρο στο Αίγιο, μέγεθος 6,1 Ρίχτερ.
2000-2002 Συντήρηση των εκθεμάτων, ανακαίνιση και επέκταση τού κτιρίου τού Μουσείου επί Δημαρχίας Δ. Κουτουνιά με δαπάνη τού Ιδρύματος «Σταύρος Σ. Νιάρχος», πρωτοβουλία και συντονισμό του Νικολάου Β. Καρατζά, μελέτη της αρχιτέκτονας Έλενας Ζερβουδάκη και επιστημονική επίβλεψη από τους Ροδούλα Σταθάκη-Κούμαρη, την διευθύντρια αρχαιοτήτων Δελφών Ρ. Κολώνια, και τον αρχαιολόγο – Καθηγητή Αρχαιολογίας του Ε.Κ.Π.Α. Πάνο Βαλαβάνη.
2002-2003 Έναρξη επανέκθεσης του Μουσείου με νέα μορφή.
2025 Καθιέρωση της προτελευταίας Κυριακής κάθε Σεπτεμβρίου, επετείου της καταστροφής του Γαλαξιδίου το 1821, ως δημόσιας εορτής τοπικής σημασίας για τη Δημοτική Κοινότητα Γαλαξιδίου του Δήμου Δελφών Νομού Φωκίδας. (ΦΕΚ Α 13/2025)